Financieel beleid

Na vaststelling van de programmabegroting 2023 en meerjarenraming 2024-2026 en het financieel resultaat van deze zomernota laat het financieel perspectief onderstaand geactualiseerd beeld zien:

Zoals uit bovenstaande tabel blijkt, is het financieel perspectief vanaf 2024 aanmerkelijk negatiever dan bij de begroting 2023-2027 is gepresenteerd. Belangrijkste oorzaak hiervan is dat we vanaf het begrotingsjaar 2024 met veel hogere loon- en prijsstijgingen worden geconfronteerd dan de compensatie die we hiervoor ontvangen via de algemene uitkering uit het gemeentefonds.  Op basis van deze geactualiseerde cijfers blijft het structureel perspectief tot en met 2025 nog positief, maar vanaf 2026 zien we structurele tekorten ontstaan van respectievelijk € 2,13 mln. in 2026 oplopend naar € 2,58 mln. in 2027.  Eenzelfde beeld laat zich ook bij andere gemeenten zien.
Over de ontwikkelingen algemene uitkering is uw raad via een separate informatienotitie nader geïnformeerd.
Vanaf 2026 zal het gemeentefonds niet langer via de huidige normeringssystematiek berekend worden. We zien dan ook een forse terugloop van beschikbare structurele middelen vanaf het begrotingsjaar 2026. Daarom wordt 2026 in gemeenteland 'het ravijnjaar' genoemd. Vanuit gemeenteperspectief wordt landelijk gesproken van een structurele korting van 3 mld. op rijksniveau vanaf 2026. Vrij vertaald naar Raalte betekent dit een structurele korting van 'om en nabij € 6 mln.'
De VNG zet in het overleg met het rijk in op een aantal maatregelen om de financiële situatie te verbeteren. Zo moet het gemeentefonds worden opgehoogd, het accres hersteld en moet de opschalingskorting definitief van tafel worden gehaald. Ook moet het rijk het gemeentefonds voldoende indexeren. 
Zodra zich vanuit 'het Haagse' nieuwe ontwikkelingen aandienen wordt uw raad hierover separaat geïnformeerd.   
In bovenstaand financieel perspectief is nog geen rekening gehouden met autonome ontwikkelingen en het (verplicht) nieuw beleid dat zich ongetwijfeld in de periode 2024-2027 zal aandienen in combinatie met de grote transitieopgaven en de pijlers, zoals genoemd in de kadernota 2024-2027. Het betreft de opgaven: groei van de gemeente Raalte, leefbare en toekomstbestendige wijken en dorpen en een toekomstbestendig buitengebied en de pijlers participatie, duurzaamheid en dienstverlening.
Richting de komende (meerjaren) begroting 2024-2027 ligt er dan ook een forse uitdaging om tot een sluitend meerjarenperspectief te komen.

Ontwikkeling algemene bestemmingsreserve
Het verloop van de algemene bestemmingsreserve is in onderstaande tabel toegelicht. Uit deze tabel blijkt, dat de algemene reserve uitkomt op een bedrag van € 9,28 mln. per ultimo 2027. Bij de programmabegroting 2023, respectievelijk de jaarrekening 2022 was per ultimo 2026 een saldo voorzien van € 14,12 mln. en € 19,39 mln. De daling van de algemene bestemmingsreserve ten opzichte van de begroting 2023 respectievelijk de jaarrekening 2022 vindt nagenoeg geheel zijn oorzaak in het nadeliger geschetst meerjarenperspectief bij deze zomernota.